Cách đọc nhãn sản phẩm thực phẩm
Các sản phẩm thực phẩm khi được lưu thông trên thị trường đều có những thông tin cần thiết trên nhãn mác bao bì. Các thông tin này bao gồm thành phần dinh dưỡng, tính năng, khuyến cáo, nhà sản xuất,.... Việc đọc và hiểu đúng nhãn mác để lựa chọn sản phẩm phù hợp với mục đích sử dụng là thói quen cần thiết đối với mỗi người tiêu dùng. Dưới đây là hướng dẫn đọc nhãn sản phẩm thực phẩm để đảm bảo giá trị dinh dưỡng cho bạn và gia đình!
1. Sự cần thiết của việc đọc nhãn sản phẩm thực phẩm
Các sản phẩm thực phẩm thường được bao gói trong bao bì đa dạng và phong phú về thể loại, hình thức và kết cấu nhằm mục đích thu hút người tiêu dùng, muốn hiểu rõ bản chất sản phẩm chỉ có thể bằng cách đọc nhãn sản phẩm thực phẩm. Nhãn sản phẩm giúp cung cấp một số thông tin về sản phẩm đó như tên gọi, hương vị, màu sắc, thành phần dinh dưỡng, v.v. qua đó người tiêu dùng biết được ngay có phù hợp với mục đích sử dụng của mình hay không. Việc không quan tâm hay không đọc một số thông tin cần thiết trên nhãn sản phẩm có thể dẫn đến mua phải hàng giả, hàng nhái hoặc đã quá hạn sử dụng, thậm chí khi không đọc kĩ hướng dẫn sử dụng và bảo quản dẫn đến sử dụng, bảo quản sai cách gây nên những ảnh hưởng nguy hại cho sức khoẻ. Bên cạnh đó, thực phẩm chứa các thành phần gây dị ứng ở người như lactose, gluten,… hay các loại hạt, tôm,… Đây là các tác nhân chỉ gây dị ứng ở một nhóm nhỏ người tiêu dùng tuy nhiên khi đã đi vào cơ thể, người tiêu thụ bị dị ứng có thể bị sưng, ngứa họng, miệng, đau bụng, nôn, buồn nôn, tiêu chảy, hoa mắt, chóng mặt, nổi ban đỏ, ngứa trên da; nặng hơn là khó thở, huyết áp giảm, thậm chí là tử vong.
2. Những thông tin trên nhãn sản phẩm thực phẩm
Chi tiết về các thông tin ghi nhãn, thành phần dinh dưỡng, vị trí ghi nhãn, màu sắc, kí hiệu, hình ảnh sản phẩm, ngôn ngữ và nội dung được quy định tại Nghị định số 43/2017/NĐ-CP của Chính phủ về nhãn hàng hoá và Thông tư số 29/2023/TT-BYT của Bộ Y tế về hướng dẫn nội dung, cách ghi thành phần dinh dưỡng, giá trị dinh dưỡng trên nhãn thực phẩm.
Nhìn chung, trên nhãn sản phẩm thực phẩm cần có những thông tin tối thiểu như sau:
• Tên và nhãn hiệu của sản phẩm;
• Thành phần (được liệt kê theo thứ tự từ lớn nhất đến nhỏ nhất theo trọng lượng, có thể bao gồm cả tỷ lệ phần trăm các thành phần có trong sản phẩm) - bao gồm danh sách các chất phụ gia thực phẩm và thông tin dành cho những người bị dị ứng thực phẩm;
• Thông tin dinh dưỡng;
• Ngày sản xuất, hạn sử dụng, lô sản xuất (nếu có) và hướng dẫn sử dụng và bảo quản;
• Chi tiết về nhà sản xuất và quốc gia nơi thực phẩm được sản xuất;
• Khối lượng sản phẩm;
Các thông tin dinh dưỡng trên nhãn sản phẩm cần được thể hiện bao gồm:
• Năng lượng (kcal);
• Chất đạm (g);
• Carbohydrat (g);
• Chất béo (g);
• Natri (mg).
• Riêng nước giải khát, sữa chế biến cho thêm đường và thực phẩm cho thêm đường khác phải ghi thêm đường tổng số.
• Thực phẩm được chế biến dưới hình thức chiên rán: Phải ghi thêm chất béo bão hòa.
Các thông tin này giúp người tiêu dùng đưa ra quyết định về thực phẩm cần mua và ăn để có chế độ ăn uống mong muốn.
3. Cách đọc bảng thông tin dinh dưỡng
Bảng thông tin dinh dưỡng cung cấp thông tin về kích thước của một khẩu phần tiêu chuẩn của sản phẩm và những thành phần dinh dưỡng có trong khẩu phần đó. Tiêu biểu:
• Năng lượng (được đo bằng KJ): Năng lượng là một thành phần quan trọng để duy trì các hoạt động của cơ thể. Việc tính toán lượng calo tiêu thụ giúp kiểm soát vấn đề cân nặng (tăng cân/ giảm cân phụ thuộc vào lượng calo nạp nhiều hay ít). Ví dụ: để giảm cân, cần ăn và uống ít kilojoules (kJ) hơn.
• Protein: Protein có trong thịt, gia cầm, sữa, cá, trứng, đậu, đậu nành, các loại hạt. Protein rất quan trọng cho sự tăng trưởng và có cùng lượng calo như carbohydrate.
• Chất béo: Chất béo có lượng calo cao hơn các chất dinh dưỡng khác, vì vậy đây là thành phần cần chú ý trong kiểm soát khẩu phần ăn nên hạn chế tổng lượng ăn.
• Chất béo bão hòa: Có nhiều loại chất béo khác nhau. Chất béo bão hòa có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim và cholesterol trong máu cao hơn, vì vậy điều đặc biệt quan trọng là chọn thực phẩm ít chất béo bão hòa.
• Carbohydrate (tổng số): Carbohydrate là thành phần tạo năng lượng, được tìm thấy trong tất cả các loại bánh mì, các sản phẩm ngũ cốc, đường và thực phẩm có đường. Đường: là một loại carbohydrate. Nhưng cần hạn chế những thực phẩm có nhiều đường bổ sung và thay thế bằng các thành phần sinh năng lượng khác. Carbohydrate lành mạnh: là những loại không qua chế biến hoặc được chế biến tối thiểu như ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.
• Chất xơ: Thực phẩm giàu chất xơ như bánh mì nguyên hạt và ngũ cốc giúp cải thiện tiêu hóa mà vẫn cho cảm giác no.
• Natri: Thông số này cho biết sản phẩm chứa bao nhiêu muối. Ăn quá nhiều muối có liên quan đến huyết áp cao và có thể dẫn đến bệnh tim, đột quỵ và bệnh thận.
4. Một số lưu ý khi đọc nhãn sản phẩm
• Kích thước khẩu phần và lượng calo: khẩu phần ăn không phải là khuyến nghị cho mọi người về việc nên ăn bao nhiêu mà là một lượng để tham khảo.
• Chú thích sản phẩm có đường/ ít đường/ không đường: điều này quan trọng đối với những người có bệnh tiểu đường hoặc những người đang trong chế độ ăn đặc biệt.
• Các thông tin thành phần dị ứng như lactose, gluten, đậu phộng, đậu nành,...
• Các thông tin “Sử dụng tốt nhất trước ngày…”, hoặc hạn sử dụng.
• Các hướng dẫn về điều kiện bảo quản.
Trên đây là một số thông tin về hướng dẫn đọc nhãn sản phẩm thực phẩm, cũng như một số lưu ý trước khi bỏ sản phẩm vào giỏ hàng. Mỗi người tiêu dùng hãy hiểu rõ về những gì sẽ được tiêu thụ vào cơ thể mình để trở thành người tiêu dùng thông thái.
Nguồn: Theo https://nifc.gov.vn- Viện kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia